یکی از مسائلی که در رابطه با عقد اجاره، ممکن است اتفاق بیفتد، بحث انتقال یا تفویض اجاره نامه بوده که در این صورت، این سوالات را برای انتقال دهنده و انتقال گیرنده، مطرح خواهد کرد که نحوه انتقال اجاره نامه به مالک جدید به چه صورت بوده و متن انتقال اجاره نامه به چه نحو باید تنظیم گردد؟
پیش از آنکه به سوالات فوق پاسخ دهیم، لازم است تا ابتدا، به تعریف مفهوم انتقال یا تفویض اجاره نامه و انواع آن، پرداخته و سپس، در مرحله بعد، به این سواالات جواب دهیم که نحوه انتقال اجاره نامه به مالک جدید به چه صورت بوده و متن انتقال اجاره نامه به چه نحو باید تنظیم گردد.
به طور معمول، در عقود و قراردادهای مالی، این حق برای طرفین عقد، وجود داشته تا قرارداد منعقد شده را به دیگری(شخص ثالث) منتقل نمایند. در این صورت، آن شخص ثالث، قائم مقام انتقال دهنده شده و در اثر انتقال قرارداد به وی، خود، به یکی از طرفین قرارداد، تبدیل می شود.
قرارداد اجاره نیز مستثنی از این مساله نبوده و هر یک از طرفین عقد اجاره می توانند، در صورتی که این حق از آنها سلب نشده باشد و مشروط به رضایت طرف مقابل، قرارداد اجاره خود را به یک شخص دیگر، منتقل نمایند. به این انتقال قرارداد اجاره، انتقال یا تفویض اجاره نامه گفته شده که خود، بر دو نوع می باشد:
انتقال یا تفویض اجاره نامه توسط موجر
در صورتی که موجر، در اثنای عقد اجاره، مال مورد اجاره(عین مستاجره) را به یک شخص دیگر، منتقل کند، می تواند ضمن قرارداد فروش یا بیع، با مالک جدید توافق کند که قرارداد اجاره نیز به مالک جدید، منتقل شده و وی در این قرارداد، موجر گردد. در این صورت، نحوه انتقال اجاره نامه به مالک جدید، باید مطابق مقررات قانونی و با تنظیم متن انتقال اجاره نامه، انجام گرفته که در بخش های بعد، به توضیح آن می پردازیم.
مستاجر نیز می تواند در صورتی که حق انتقال اجاره، از وی سلب نشده باشد و مالک نیز راضی باشد، برای انتقال یا تفویض اجاره نامه به یک شخص ثالث، اقدام کرده که در این صورت، آن شخص جدید، طرف قرارداد اجاره شده و به عنوان مستاجر، ملزم به انجام تکالیف قانونی و قراردادی، در مقابل موجر خواهد بود.