دیه ، مجازاتی است که بر مجرمین جنایات علیه تمامیت جسمانی ، اعمال می شود . مبلغی که باید به عنوان دیه جرم ، پرداخت شود ، در سال 1401 نیز ، مانند سایر سال ها ، توسط رئیس قوه قضاییه ، اعلام می گردد . مبلغ دیه کامل انسان، در سال 1401 ، در ماه های غیر حرام ، 600 میلیون تومان و در ماه های حرام ، 800 میلیون تومان می باشد .

احکام مربوط به دیه ، با توجه به شرع مقدس ، در قانون ، مشخص شده است . در واقع ، دیه ، نوعی از مجازات است که گاهی مجازات اصلی جرم ارتکابی محسوب می شود و آن ، عبارت است از جنایات غیر عمدی و در جنایات عمدی ، مواقعی که امکان اجرای قصاص ، وجود ندارد ، مجازات دیه اعمال می شود . احکام دیه ، در زمان های خاص و در رابطه با مردان و زنان متفاوت است .

یکی از انواع دیه ، دیه کامل انسان است که اصولا مبلغ آن ، در ابتدای هر سال ، توسط قوه قضاییه ، اعلام می شود . از آنجا که مبلغ دیه کامل انسان ، مبنای محاسبه دیه عضو ، جراحت و منافع اعضا نیز قرار می گیرد ، بنابراین لازم است ابتدا ، در مورد نرخ دیه کامل انسان ، کسب اطلاع نمود.

از این رو ، در این مقاله به این پرسش ها ، پاسخ می دهیم که اولا ، دیه چیست و مبلغ دیه کامل انسان در سال 1401 چقدر است ؟ و سپس ، نکاتی درباره نحوه تعیین و محاسبه دیه در سال 1401 ارائه خواهیم داد و مبلغ و میزان آن را در سال های اخیر را در قالب یک جدول ، ترسیم خواهیم کرد و در آخر هم ، به احکام خاص مربوط به دیه زنان و دیه مردان خواهیم پرداخت. 

برای پاسخ به سوال دیه انسان کامل ، در سال 1401 چقدر است ، باید بدانیم ، یکی از مهم ترین مجازات هایی که برای برخی از جرایم ، در قانون مجازات اسلامی ، در نظر گرفته شده ، دیه می باشد .  دیه در ماده 448 قانون مجازات اسلامی ، تعریف شده است که بر اساس ماده مذکور : " دیه مقدر ، مال معینی است که در شرع مقدس ، به سبب جنایت غیر عمدی بر نفس ، عضو ، یا منفعت ، یا جنایت عمدی ، در مواردی که به هر جهتی ، قصاص ندارد ، مقرر شده است " .

دیه ۱۴۰۱ در صورتی که ، برای قتل ، تعیین شود ، دیه نفس و در صورتی که برای آسیب به اعضای بدن ( جرح ) تعیین گردد ، دیه اعضا است که این مبلغ ، به حکم شرع و با توجه به مبلغی که رئیس قوه قضائیه ، هر سال اعلام می کند ، تعیین شده و مجرم باید آن را به شخص بزه دیده و یا به ورثه او بپردازد .

دیه 1401 ، در جنایات غیر عمدی و در جنایات عمدی ، در شرایطی که مرتکب جرم عمدی را به دلایلی ، نتوان قصاص نمود ، پرداخت می شود . همچنین ، گاهی ممکن است ، حکم قصاص برای جرمی ، صادر شده باشد ، اما ، خود بزه دیده و یا اولیای دم وی ، به دریافت دیه به جای قصاص ، رضایت دهند .

در قسمت قبل ، به توضیح کامل در مورد مفهوم دیه و موارد پرداخت آن ، پرداختیم . با این حال ، گاهی این سوال ، مطرح می شود که نحوه تعیین مبلغ دیه ای که باید توسط مجرم ، پرداخت شود ، به چه صورت است ؟ در این بخش ، به بررسی این مطلب ، خواهیم پرداخت .

 مبلغ و نرخ قیمت دیه  ، در هر سال با سال قبل ، تفاوت دارد و طور کلی ، نرخ دیه ، در ابتدای هر سال ، توسط رئیس قوه قضاییه ، اعلام می شود که این مبلغ و نرخ قیمت ، با توجه به نرخ تورمی است که همه ساله ، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ، اعلام می گردد . ماده 549 قانون مجازات اسلامی نیز به این نکته تصریح کرده است : "موارد دیه نفس ، همان است که در مقررات شرع تعیین شده است و میزان آن ، در ابتدای هر سال ، توسط رئیس قوه قضائیه ، به تفصیل ، بر اساس نظر مقام رهبری ، تعیین و اعلام می شود. "

با توجه به نکته ذکر شده ، می توان گفت ، پس از اینکه مبلغ و نرخ قیمت دیه ، برای هر سال توسط قوه قضاییه ، اعلام شد ، تمامی اشخاصی که مکلف به پرداخت دیه شده اند ، باید به همان مقدار نرخ دیه تعیین شده ، دیه بپردازند . طبق نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه، اگر جرمی که منجر به پرداخت دیه شده ، در طی سال های قبل ، به وقوع پیوسته باشد ، دیه پرداختی ، باید به نرخ روز باشد .

همانگونه که در قسمت قبل ، ذکر گردید ، نرخ قیمت دیه هر سال ، با سال قبل ، تفاوت داشته و به اندازه ای ، افزایش می یابد . به همین مناسبت ، در ادامه این مطلب قصد داریم ، نرخ و مبلغ دیه کامل انسان در سال 1401 و ماقبل را مورد بررسی ، قرار داده و پاسخ به این سوال که ، مبلغ دیه کامل انسان در سال 1401 چقدر است ، را بیابیم .

بر اساس قانون مجازات اسلامی ، اگر در ماه های حرام ( ماه های محرم ، رجب ، ذی الحجه و ذی القعده ) قتلی رخ داده و منجر به فوت شخص ، شده باشد و حکم پرداخت دیه نفس ، از سوی دادگاه ، صادر شده باشد ، میزان و مبلغ دیه ، تا اندازه یک سوم نرخ قیمت دیه کامل ، افزایش خواهد یافت که این امر ، تحت عنوان تغلیظ دیه ، شناخته می شود . جدول دیه در سال ۱۴۰۱ و سال های ما قبل به شرح زیر است:

 

 

همانطور که گفته شد ، محاسبه دیه در ماه های حرام ، قواعد خاص خود را دارد . پیشنهاد می شود برای اطلاع از نحوه محاسبه دیه ، در ماه های حرام ، مقاله زیر را مطالعه نمایید .       

در پاسخ به سوال دیه انسان کامل ، در سال 1401 چقدر است ، باید بدانیم ،ماده 550 قانون مجازات اسامی ، در مورد دیه ۱۴۰۱ زنان ، مقرر داشته : " دیه قتل زن ، نصف دیه مرد است " همچنین ، مقنن ، در ماده 560 قانون مذکور ،  به این نکته ، اشاره می کند که : " دیه زن و مرد ، در اعضاء و منافع ، تا کمتر از ثلث دیه کامل مرد ، یکسان است و چنانچه ، ثلث یا بیشتر شود ، دیه زن به نصف ، تقلیل می یابد. " 

مقصود این دو ماده ، این است که در صورتی که ، دیه خسارات بدنی وارد شده ، کمتر از یک سوم دیه کامل مرد باشد ، دیه زن ، معادل دیه مرد  بوده و در صورتی که ، این خسارات ، بیشتر یک سوم آن مقدار باشد، دیه زن ، نصف دیه مرد است و مجرم ، باید به این ترتیب ، دیه را به مجنی علیه ، پرداخت کند .

در سال هزار و سیصد و نود و هشت ، دیوان عالی ، رای وحدت رویه ای صادر کرد که طبق آن ، دیه برابر برای زن و مرد قرار داده شده است . اما مجرم ، باید نصف دیه مرد را به او بپردازد و ما به تفاوت آن را باید صندوق تامین خسارت های بدنی ، پرداخت کند ، متن این رای ، به شرح زیر است:

با عنایت به مفاد ماده 289 قانون مجازات اسلامی ، در نحوه تقسیم‌ بندی جنایات علیه نفس یا عضو یا منفعت و عمومیت «مقررات تبصره ذیل ماده 551 این قانون ، نظر به اینکه ، مکلف شدن صندوق تامین خسارت‌ های بدنی ، به پرداخت معادل تفاوت دیه اناث تا سقف دیه ذکور ، امتنانی است ، لذا ، در کلیه جنایات علیه زنان ، اعم از نفس یا اعضا ، مابه‌التفاوت دیه مربوط به آنان ، باید از محل صندوق مذکور ، پرداخت شود »

در مورد تصادفات رانندگی ، در ماده 10 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث ، در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه ، اعلام شده است که بیمه ، باید دیه کامل برابر با مرد را به زنانی که تصادف کرده اند ، بپردازد : " بیمه گر ، مکلف است در ایفاء تعهدات مندرج در این قانون ، خسارت وارده به زیان دیدگان را بدون لحاظ جنسیت و دین ، تا سقف تعهدات بیمه نامه ، پرداخت کند..."

نتیجه آن که ، مجرم در صورتی که به یک زن ، صدمه بدنی وارد نماید ، می بایست ، به مقدار نیمی از دیه را به او پرداخت کند ، اما مجنی علیه زن ، معادل مبلغ دیه مرد را دریافت نموده و ما به تفاوت آن را ، صندوق تامین خسارات بدنی ، پرداخت می کند.

برای پاسخ به سوال دیه انسان کامل ، در سال 1401 چقدر است ، باید بدانیم ، اگر شخصی ، به تمامیت جسمانی دیگری ، صدمه وارد کند ، باید مبلغی را تحت عنوان دیه به او بپردازد . در صورتی که صدمه دیده ، یک مرد مسلمان باشد ، جانی ، باید دیه وی را به طور تمام و کمال بپردازد که این میزان ، هر ساله ، توسط رئیس قوه قضائیه مشخص می شود ؛ در حالی که اگر مجنی علیه یا کسی که بر او جرم ، وارد شده است ، زن باشد ، مجرم ، باید نیمی از مبلغ دیه 1401 مرد را پرداخت کند . 

در مورد دیه مردان غیر مسلمان نیز ، طبق ماده 554 قانون مجازات اسلامی ، اگر دین مجنی علیه ، یکی از ادیان پذیرفته شده در قانون اساسی یعنی ، زرتشتی، کلیمی ، صابئی و مسیحی باشند ، میزان دیه آن ها ، برابر با دیه مسلمانان است : " بر اساس نظر حکومتی رهبری ، دیه جنایت بر اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، به اندازه دیه مسلمان ، تعیین می گردد "

با توجه به مقررات جدید ، میزان دیه پرداختی به زنان ، برابر با مردان است ؛ با این حال ، در صورتی که بزه دیده ، زن باشد ، مسئول پرداخت دیه ، شامل مرتکب یا عاقله او ، باید مبلغ نصف دیه مرد را بپردازد و ما به تفاوت آن ، توسط صندوق تامین خسارت های بدنی ، پرداخت می شود .

البته هر چند ، دیه مرد ، دو برابر دیه زن می باشد ، اما در تصادفات رانندگی ، شرکت بیمه ، موظف است ،  خسارات وارده به زیان دیده را بدون در نظرگرفتن مواردی ، همچون ، دین و جنسیت ، تا سقف تعهدات بیمه نامه ، پرداخت نماید . مراجع قضائی نیز ، موظفند در انشای آرای مبنی بر پرداخت دیه ، مبلغ مازاد بر دیه موضوع این ماده را به عنوان بیمه حوادث ، درج نمایند .

قیمت دیه انسان در سال ۱۴۰۱ برابر با 600 میلیون تومان در ماه های عادی و 800 میلیون در ماه های حرام است که جزئیات آن در متن مقاله آمده است .

نرخ دیه در ابتدای هر سال توسط قوه قضاییه مشخص و ابلاغ می شود که جزئیات بیشتر در این خصوص ضمن مقاله ارائه شده است .

در سال ۱۴۰۱ دیه انسان کامل در ماه های حرام یک سوم بیشتر از دیه انسان در ماه های غیر حرام یا عادی است که مبلغ دیه انسان به تفکیک ماه های حرام و غیر حرام در مقاله آورده شده است .

تصویر
مشاوره حقوقی با وکیل آنلاین

مشاوره حقوقی

جهت درخواست مشاوره حقوقی با ما در ارتباط باشید .

در سریعترین زمان ممکن با یک وکیل پایه یک مشورت کنید

info@asrevekalat.ir و 09101003514

ارسال دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.