قبل از پاسخ به این پرسش که به چه وصیت نامه ای، وصیت نامه محضری یا رسمی می گویند و هزینه تنظیم وصیت نامه محضری، بر اساس نرخ تعرفه ۱۴۰۱، چقدر است؟ باید توضیح دهیم که وصیت نامه چیست و انواع آن، کدامند. سپس، هدف از تنظیم وصیت نامه را بررسی کرده و در نهایت، بگوییم که تعریف وصیت نامه محضری، چه بوده و هزینه تنظیم آن، بر اساس نرخ تعرفه 1401 حق التحریر دفاتر اسناد رسمی، چقدر است.

برای تعریف وصیت نامه، ابتدا باید بگوییم که وصیت کردن، به چه معنا است. وصیت کردن، عملی حقوقی بوده که می تواند، به صورت کتبی و شفاهی انجام شود و فرد به موجب آن، در خصوص برخی امور مالی و غیر مالی خود، برای زمان بعد از مرگش، تعیین تکلیف می کند. چنانچه فرد، در خصوص تملیک عین یا منفعت مال خود، به صورت مجانی، به دیگری، وصیت کند، به آن، وصیت تملیکی می گویند و اگر در خصوص انجام برخی امور و تصرفات، چند نفر را مامور نماید، به آن، وصیت عهدی می گویند.

انجام وصیت، می تواند، به موجب تنظیم یک وصیت نامه صورت پذیرد؛ در واقع، وصیت نامه، سندی است که فرد، به واسطه آن، عمل وصیت کردن را انجام می دهد و بر اساس نحوه تنظیم آن، دارای انواع مختلفی می باشد. وصیت نامه سری، وصیت نامه خود نوشت و وصیت نامه محضری یا رسمی، از انواع وصیت نامه، بر اساس قانون امور حسبی هستند و تعریف هر کدام، به شرح زیر است:

وصیت نامه خود نوشت: یکی از انواع وصیت نامه که عمل وصیت، به موجب آن، صورت می پذیرد، وصیت نامه خود نوشت یا دست نویس است. از آن جا که این وصیت نامه، حتما باید، به خط خود وصیت کننده، نوشته شود و در آن، تاریخ تنظیم، اعم از روز، ماه، سال، به خط وی موجود باشد، به موجب قانون امور حسبی، امکان تنظیم آن، برای افراد بی سواد، وجود ندارد. همچنین، وصیت کننده، حتما باید، ذیل آن را امضا زده و مهر و اثر انگشت، جایگزین آن، نخواهد شد. این نوع از وصیت نامه، یک سند عادی محسوب می شود.

وصیت نامه محضری: از دیگر انواع وصیت نامه که عمل وصیت، به موجب آن، صورت می پذیرد، وصیت نامه محضری یا رسمی است که بر خلاف وصیت نامه خودنوشت، افراد بی سواد نیز قادر به تنظیم آن، هستند. وصیت نامه محضری، سند رسمی ای بوده که با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و با پرداخت هزینه آن، بر اساس نرخ تعرفه 1401 حق التحریر دفاتر اسناد رسمی، تنظیم می شود. با توجه به رسمی بودن این نوع از وصیت نامه، نیاز به اثبات اصالت آن، در محاکم و مراجع اداری، وجود نخواهد داشت.

وصیت نامه سری: وصیت نامه سری، از دیگر انواع وصیت نامه است که عمل وصیت، به موجب آن، انجام می شود. این نوع از وصیت نامه، یک ترکیب از وصیت نامه محضری و خود نوشت می باشد. تنظیم وصیت نامه سری، به خط وصیت کننده یا خط هر شخص دیگری، ممکن بوده، ولیکن، وصیت کننده، حتما باید، ذیل آن را امضا نماید و باید، در یکی از نهاد هایی که آیین نامه وزارت دادگستری، تعیین می کند، نظیر اداره ثبت محل اقامت وصیت کننده، به امانت گذاشته شود. افراد بی سواد، قادر به تنظیم وصیت نامه سری نسیتند.

به طور معمول، هدف ازانجام اقسام وصیت اعم از عهدی و تملیکی، از طریق تنظیم یک وصیت نامه، جلوگیری از اختلافات در تقسیم ارث، همچنین، تعیین تکلیف کردن برای برخی وظایف و تعهداتی می باشد که در زمان حیات، بر عهده فرد، بوده و بعد از فوت وی، بلاتکلیف می مانند.

با توجه به توضیحات فوق، در پاسخ به این پرسش که وصیت نامه محضری چیست، باید گفت، وصیت نامه محضری، سندی رسمی تنظیم شده توسط دفاتر اسناد رسمی بوده که فرد، به موجب آن، برای امور مالی و غیر مالی بعد از فوت خود، تعیین تکلیف می نماید و به جهت اعتبار بالای آن، بعد از فوت وصیت کننده، نیاز به اثبات اصالت آن، در محاکم نیست.

پس از توضیح در خصوص وصیت نامه محضری، از آنجا که تنظیم این نوع از وصیت نامه، نیازمند پرداخت هزینه وصیت نامه محضری، بر اساس نرخ تعرفه 1401 حق التحریر دفاتر اسناد رسمی می باشد، در ادامه، درباره هزینه وصیت نامه محضری ۱۴۰۱ و نحوه پرداخت آن، صحبت خواهیم کرد.