گاهی آسیب وارد شده، موجب از بین بردن حس چشایی نشده و صرفا، نقصان و کاهش این حس را در پی دارد. قانون گذار، در قانون مجازات اسلامی، به این فرض نیز توجه داشته و میزان دیه و ارش آن را در دو حالت متفاوت، تعیین کرده است. لذا، ما نیز در این بخش، دیه نقصان و کاهش حس چشایی را در دو فرض جداگانه، بررسی خواهیم کرد.
در فرض اول، ضرب و جرح وارده، صرفا موجب نقصان و کاهش حس چشایی شده و آسیبی به سایر اعضا یا حواس بدن مجنی علیه، وارد نمی گردد، میزان دیه نقصان و کاهش حس چشایی، در این فرض، در ماده 695 قانون مجازات اسلامی، مشخص شده که به موجب آن: « از بین بردن حس چشایی و نقصان آن، موجب ارش است.»
بنابراین، در فرض نقصان و کاهش حس چشایی، بدون آسیب به سایر اعضا یا حواس بدن، ارش تعیین شده که میزان ارش، با توجه به نرخ دیه 1401، پس از اظهارنظر پزشکی قانونی، توسط قاضی پرونده، تعیین می گردد.
در فرض دوم، در اثر آسیب وارد کردن بر یکی دیگر از اعضا یا حواس بدن، حس چشایی نیز نقصان و کاهش می یابد. در این حالت، میزان دیه نقصان و کاهش حس چشایی، مطابق قسمت انتهایی ماده 696 قانون مجازات اسلامی، بدین صورت، مشخص می گردد: «... اگر با جنایت بر غیر زبان، چشایی از بین برود یا نقصان پیدا کند، دیه یا ارش آن جنایت، بر ارش چشایی، افزوده می گردد.»
با توجه به این ماده، در فرض نقصان و کاهش حس چشایی که همراه با آسیب به سایر اعضا یا حواس بدن باشد، در مرحله اول، دیه یا ارش آن عضو یا حس، تعیین شده و در مرحله بعد، ارش حس چشایی نیز تعیین می گردد و حاصل جمع این دو مبلغ، میزان دیه از بین بردن حس چشایی، خواهد بود.
به عنوان مثال، اگر از بین بردن عقل یک شخص، حس چشایی وی نیز از بین برود، ابتدا، میزان دیه از بین بردن عقل، مشخص می گردد که یک دیه کامل یوده و میزان آن، مطابق نرخ دیه سال ۱۴۰۱، مبلغ 600 میلیون تومان می باشد. سپس، ارش حس چشایی نیز محاسبه گردیده و حاصل جمع دیه عقل و ارش چشایی، مبلغی است که باید در نهایت، توسط جانی به فرد آسب دیده، پرداخت شود